'Die Batterie von Termunten'

De Batterie Termunten heeft destijds tot een reeks van verdedigingswerken (Flakbatterien) behoord. Langs de Eems en de Dollard noemen wij van noordwest naar zuidoost de specifiek Noordoost-Groninger verdedigingswerken Batterie Nansum, Batterie Delfzijl, Batterie Termunten en Batterie Dollard-Süd. Ze maken deel uit van de zogenaamde Atlantikwall (zie het boek van professor Rudi Rolf Der Atlantikwall, die Bauten der deutschen Küstenbefestigungen 1940 - 1945) en zijn ook opgenomen in de Kammhuberlinie. In de praktijk heeft dit geschut echter voornamelijk gediend als luchtafweergeschut.

Rond de havensteden Delfzijl en Emden is een ring van verdedigingswerken gebouwd. Het zwaarste geschut staat in die tijd op het Duitse waddeneiland Borkum en draagt de naam Coronell. Deze Batterie Coronell kan 28 cm granaten -zo zwaar als vliegtuigbommen- afschieten en daarmee is zelfs Appingedam zwaar getroffen.

Op de tweede plaats komt het zware geschut van Batterie Termunten bij Fiemel. Batterie Termunten is voorzien van vier keer 128 mm geschut en hiermee enig in zijn soort in Nederland.

De Stichting Museum 1939 - 1945 heeft de nog resterende gebouwen, welke destijds voor dit 128 mm geschut opgericht worden in eigendom.

Via de website van de stichting kun je het 18 pagina's tellende boekje 'Bunkerroute', een toeristische route langs voormalige verdedigingswerken uit de Tweede Wereldoorlog en de Koude Oorlog in het Eemsmondgebied bestellen. In dit boekje word je door drs. F. Lenselink nader geïnformeerd over onder andere de Batterie Termunten.

Eind april/begin mei 1945 vinden de laatste zware gevechten in Noord-Groningen plaats en in die laatste oorlogsdagen sneuvelen nog tal van geallieerde en Duitse militairen, terwijl ook een groot aantal burgers het leven laat.

Veel dorpen rondom Delfzijl zijn zwaar getroffen. Met name Woldendorp wordt voor een groot deel vernield. Boerderijen gaan in rook op. De luchtafweerkanonnen van Batterie Termunten kan men namelijk ook horizontaal landinwaarts richten en zodoende de vijand over het vlakke Noord-Groninger landschap zwaar treffen. Dorp voor dorp moet door de Canadezen en Polen veroverd worden.

Het geschut bij Fiemel is in wezen niet echt veroverd. De aldaar gelegerde Duitse militairen slagen er in om op 1 mei met bootjes naar Emden over te varen.

Het grootste gedeelte van Delfzijl wordt na een hevige en bloedige strijd straat voor straat door de geallieerden op 1 mei ingenomen, maar pas op 2 mei is geheel Delfzijl en daarmee het vaste land van Noord-Nederland in geallieerde handen.

Het is de laatste strijd op Nederlands grondgebied. Drie dagen daarna wordt in Wageningen de officiële overgave van de bezetter in Nederland getekend en op 8 mei 1945 capituleert Duitsland definitief.

Marine Flak Batterie Termunten
Bij Termunten is een Flak-Batterie geweest, waarvan een aantal bunkers nog steeds aanwezig zijn. Op de dijk hebben zich een tiental bunkers bevonden, welke een luchtaanval richting Duitsland hebben moeten proberen te voorkomen. Langs de dijk worden drie zware bunkers gebouwd voor 17cm geschut, heden ten dage is er nog één over. Bijzonder aan deze Flak-bunker voor 17cm geschut, is dat de bunker gefundeerd is op houten palen. Bij eventueel wateroverlast zou de bunker anders wegzakken in de drassige grond. Om de batterij heen worden lichte Feldmäßige bunkers gebouwd. Ook is er binnen de batterij een Würzburg Riesse radar aanwezig welke aangestuurd wordt vanuit enkele Feldmäßige werken.

Marine Flak Batterie Dollard-Süd
In de Carel Coenradpolder polder is de Batterie 'Dollard-Süd' gevestigd geweest. Deze Batterie dicht bij de Duitse grens maakt deel uit van de lucht bescherming van de stad Emden. De Batterie heeft een 4-tal 10.5 FLAK's. In de nacht van 24 op 25 April 1945 wordt de Batterie het zwijgen opgelegd door de Canadese Regina Rifle Regiment (onder de 3rd Canadian Infantrie Division) met ondersteuning van artillerie en vliegtuigen. Al vanaf 13 April verhindert de Batterie eerder al de Poolse opmars rondom Winschoten, Blijham en Scheemda.

Verder lezen: Fotoreportage over de bunkers e.d.

Bronnen:
- Verdedigingslinies in Groningen en Friesland. Lucas Koops, NoorderBreedte. Noorderbreedte-redacteur Lukas Koops sprak met Dr. J.J. Huizinga en Drs. F. Lenselink over het verloop van de strijd tussen Duitsers en geallieerden in de twee noordelijke provincies.
- De foto's komen uit eigen collectie. Alle foto's van bunkers vind je in het Fotoalbum, WO II (bunkers)

Deze pagina maakt deel uit van www.nazatendevries.nl. Aan bovenstaande tekst is de uiterste zorg-vuldigheid besteed. Desondanks kunnen er best fouten voorkomen. Constateer je fouten en/of heb je vragen, correcties, aanvullingen......... geef die dan even aan mij door via mijn E-mail adres. Wij hebben ons uiterste best gedaan om de auteurs van teksten/citaten en copyrightbepalingen van afbeeldingen te achterhalen. Mocht je rechthebbende zijn en hierover vragen of opmerkingen hebben, neem dan contact op via e-mail. Lees ook de 'Disclaimer' en 'Privacy' voor méér informatie en laat ook eens een bericht achter in het Gastenboek, dan weet ik waarvoor ik het doe.
Hoogeveen, 21 januari 2010. Update: 20 april 2023. Samenstelling: © Harm Hillinga.			↑ Top